Tohumluk çeşitleri nelerdir? Vegatatif ve Generatif tohumluk çeşitleri

 

Vegatatif Tohumluk

Bitkilerin üretimlerinde kullanılan yumru, soğan, kök gibi vegatatif bitki bölümleri vegatatif tohumluk olarak tanımlanmaktadır. Eşeysiz olarak gerçekleşen bu üretme (çoğaltma) şekli dışında bu ünite içerisinde ele alınmayacak olan başka eşeysiz çoğalma (apomiksis) şekilleri de vardır. Çok sayıdaki vegatatif tohumluk çeşitlerinden bazıları aşağıda tanımlanmıştır:

1. Rizom: Sınırsız gelişme kabiliyeti olan boğum ve gözleri kapsayan toprak altı gövde ve sapı ifade etmektedir. Bu tip çoğalmayı kanyaş bitkisinde görebilmekteyiz.

2. Stolon: Gövdenin genellikle toprak üstünde yatay olarak uzanan sap ve sürgünlerini ifade etmektedir. Üzerinde gövde ve boğumları olan sürgünlerin boğumlarındaki gözlerden yeni bitkiler meydana gelmektedir. Stolon tipi tohumluğa ak üçgül ve çilek örnek olarak verilebilir.

3. Sap Yumruları: Bu tüp yumrular hipokotilin (sapçık) kuvvetli bir şekilde kalınlaşmasıyla ya da çok sayıda boğum arasından oluşan sap kısımları vasıtasıyla meydana gelmektedir. Patateste olduğu gibi genellikle bitkinin besin depolanan kısmıdır.

4. Kalınlaşmış Kök: Bunlar tamamen yada kısmen kalınlaşmış olan kökten ibarettir. Bu organ bitkinin en büyük besin deposu olup şeker pancarı ve hayvan pancarında bu tip bir yapı söz konusudur.

5. Soğan: Toprak altında gelişen kalınlaşmış ve etli pul yaprakları kapsayan, çok kuvvetli bir şekilde kısalmış bir saptan oluşmaktadır. Bitkinin besin deposudur. Soğan bu gruba en iyi örnektir

6. Çubuk: Vegatatif olarak üreme yeteneğine sahip, değişik amaçlarla kullanmak üzere kesilen bir yıllık sürgünlerdir. Özellikle asmaların çoğaltımında kullanılmaktadır.

7. Çelik (klon): Değişik amaçlarla kullanılmak üzere kesilen, farklı yaşlarda ve boylardaki sürgünlerden elde edilen, üzerinde en az iki göz bulunduran, köklendirilmek üzere hazırlanmış vegatatif bitki kısımlarıdır

Generatif Tohumluk

Generatif tohumluk, bitkilerin eşey organlarında, tozlanma ve döllenme sonucu meydana gelen, bitki embriyosunu ve embriyo yedek besin maddesini (endosperm) taşıyan bitkisel üretimde kullanılan materyal olan tohumu tanımlamaktadır.